Schermen. Ze zijn hier in huis soms een redding en soms… een tikkende tijdbom. Herkenbaar?
Aan de ene kant: superhandig. Je kinderen leren talen via YouTube, pikken random weetjes mee die je zelf niet had kunnen bedenken, en jij kan ondertussen even die was ophangen of gewoon… ademen.
Aan de andere kant: het voelt soms alsof we verdrinken in de pixels. Wanneer is het té veel? Wanneer wordt “gezond digitaal bezig zijn” gewoon “overprikkeld en hangerig rondlopen”?
Ik betrapte mezelf er laatst op dat ik eens écht naar de schermtijd van mijn kinderen keek. Objectief. En eerlijk? Ik schrok. Geen trots momentje. Want hoe druk hun dagen ook zijn met school, sport en muziek, er glippen toch nog heel wat uren langs een scherm.
En dan duiken de vragen op:
- Wat is een gezonde hoeveelheid?
- Is samen iets kijken anders dan elk apart op een scherm turen?
- Is gamen per se slecht, want ze leren daar ook vaardigheden (planning, strategie, probleemoplossend denken)?
- En eerlijk: verliezen we elkaar soms niet gewoon een beetje in dat digitale eilandjes-gedoe?
Omdat het hier een regelmatig discussiepunt is, ben ik in de literatuur gedoken. Eerst en vooral installeerden we thuis Family Link om een beetje zicht (en grip) te krijgen. Vervolgens: researchmodus aan.
Hoeveel schermtijd is oké?
De adviezen verschillen per site – de ene is wat strenger, de andere flexibeler – maar gemiddeld komt het hierop neer:
- 0 – 3 jaar: 30 tot max. 60 minuten
- 4 – 12 jaar: 1 tot 2 uur
- 12+: max. 3 uur
Zelfs voor volwassenen wordt max. 3 uur aanbevolen (en eerlijk: daar zitten we vaak vér boven).
De Universiteit Utrecht publiceerde in 2025 een richtlijn voor gezond schermgebruik, gebaseerd op wetenschappelijke kennis. Ze definiëren schermgebruik als:
“Het gebruik van (digitale) schermen, zoals smartphones, tablets, computers, televisies of spelconsoles in het dagelijkse leven.”
En ze geven vier pijlers mee voor wat gezond schermgebruik betekent:
- Leeftijdsadequaat: media die past bij de cognitieve en sociaal-emotionele ontwikkeling.
- Samen: schermtijd in interactie met iemand anders.
- In balans: naast genoeg beweging, slaap en offline-activiteiten.
- Positief: geen scherm nodig om je emoties te reguleren of je te vermaken.
Hun aanbeveling qua tijd:
- 0 – 2 jaar: géén scherm
- 2 – 4 jaar: max. 30 min/dag
- 4 – 8 jaar: max. 1 uur/dag
- 8 – 10 jaar: max. 1,5 uur/dag
- 10 – 12 jaar: max. 2 uur/dag
- 12+: max. 3 uur/dag
👉 Bekijk hier de volledige richtlijn Gezond Schermgebruik 2025
Wat doet schermtijd met het brein?
Interessant genoeg: het effect hangt sterk af van hoe we die schermen gebruiken.
- Hannah Boquet legt in haar TED-talk uit hoe videogames net een brug kunnen vormen tussen ouder en kind. In plaats van je kinderen altijd naar jouw wereld te trekken, stapte zij hun wereld in. Door samen te gamen, vond ze verbinding, leerde ze hun digitale leefwereld begrijpen en kon ze van binnenuit begeleiden. Een verrassend mooie boodschap.
-
Daphne Bavelier, neurowetenschapper, onderzocht de effecten van actie-games. Binnen aanvaardbare schermtijd blijken die juist voordelen te hebben: scherper zicht, betere focus en zelfs een grotere capaciteit om meerdere dingen tegelijk te volgen.
➡️ Belangrijk verschil: actie-games versus multimedia multitasken. Bij dat laatste (muziek luisteren, chatten en huiswerk tegelijk) gaat de productiviteit juist dramatisch omlaag.
Conclusie: schermen als gereedschap, niet als vijand
Het punt is: schermen hoeven geen vijand te zijn, zolang we ze bewust inzetten. Als ouder kunnen we kiezen: laten we de schermen onze verbinding stelen, of gebruiken we ze om er juist één te maken?
Zelf blijf ik het een zoektocht vinden, maar mét meer kennis voelt het wel minder zwart-wit. En misschien is dat wel de sleutel: samen ontdekken wat werkt.
✨ To be continued… want schermtijd stopt natuurlijk niet bij één blogpost. In een volgend deel duik ik in de praktische kant: afspraken maken, wat zijn de valkuilen en vooral… lukt het eigenlijk wel om die afspraken na te komen? Want eerlijk is eerlijk: ze gelden ook voor mij. We doen de test!
Bronnen
Koning, I., Vossen, H., Brons, H., & van den Eijnden, R. (sd). www.uu.nl. Opgehaald van Universiteit Utrecht: chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.uu.nl/sites/default/files/Richtlijn%20Gezond%20Schermgebruik.pdf
Hannah Bouquet (2025), How video games can power up your parenting [video]. TED. https://www.ted.com/talks/hannah_boquet_how_video_games_can_power_up_your_parenting
Daphne Bavelier (2012), Your brain on video games [video]. TED. https://www.ted.com/talks/daphne_bavelier_your_brain_on_video_games
